Thursday, October 25, 2012

Snow in Yiddish ייִדישער שנײ




שנײ
shney
snow

עס גײט אַ שנײ
es geyt a shney
it is snowing

זאַװערוכע
zaverukhe
blizzard

טרײַבשנײ
traybshney
driving snow

האָגל
hogl
hail

גרײַפּלרעגן, אײַזרעגן
grayplregn, ayzregn
sleet

שנײעלע, שנײפֿליטער, שנײגרײַפּל, סנעזשקע, פּליאכע
shneyele, shneyfliter, shneygraypl, snezhke, plyakhe
snowflake

קױל שנײ, באַלעם שנײ, שנײבאַלעם, קױל, שנײבאַל, שנײפּילקע
koyl shney, balem shney, shneybalem, shneykoyl, shneybal, shneypilke
snowball

עס גײט מיר אָן װי דער פאַראַיאָריקער שנײ

Es geyt mir on vi der farayoriker shney
It concerns me as much as last year's snow

ער הערט די מגילה װי דעם רבֿ, דעם רבֿ װי די מגילה, און בײדע אין אײנעם װי דעם פאַראַיאָריקן שנײ
Er hert di megile vi dem rov, dem rov vi di megile un beyde in eynem vi dem farayorikn shney
He hears the megile like the rabbi, the rabbi like the megile, and both together like last year's snow
גײ זוך דעם פאַראַיאָריקן שנײ
gey zukh dem farayorikn shney
Go look for last year's snow

ייִדיש עשירות (ייִדישער מזל) איז װי אַ מאַצאָװער שנײ (װי שנײ אין ניסן, װי ערבֿ־פּסחדיקער שנײ). מען זעט עס נישט אָפֿט און עס דױערט נישט לאַנג
yidish ashires (yidisher mazl) iz vi a martsover shney (vi shney in nisn, vi erev-peysekhdiker shney). me zet es nisht oft un es doyert nisht lang.
Jewish wealth (or Jewish good fortune) is like snow in March (or in Nisan, or on the Eve of Passover) . You don't see it often and it doesn't last long.


האָב אַ גוטן שליטװעגס
hob a gutn shlitvegs
Goodbye and good riddance (literally: "Have a good sleigh-ride" If someone you know is going for an actual sleigh-ride, and you actually want to wish them a good trip, there is nothing you can say. Not in Yiddish, anyway).

דעם בלאָג־אײנס װאָלט איך נישט געקאנט אנבלאָגעװען אָן דעם עלעטראנישן נוסח פֿון נחום סטוטשקאָװס אוצר
dem bolg-eyns volt ikh nisht gekont onblogeven on dem elektronishn nusekh fun Stutchkoff's Oytser.
This post would not have been possible without the miraculous online searchable Oytser of Nahum Stutchkoff. Inestimable thanks to Raphael Finkel and Shimon Neuberg.

בלאָג־אײנס
blog-eyns
blog post

אנבלאָגעװען
onblogeven
to blog, to post on one's blog

5 Comments:

Anonymous Anonymous said...

Al last we have learned where Francois Villon got the inspiration for his most glorious line! A sheynem dank, Chocolate Lady!

10:59 AM  
Blogger the chocolate doctor מרת שאקאלאד said...

yep.

12:08 PM  
Blogger Lao Qiao said...

Might Villon have changed his name from Vilner?

12:22 PM  
Blogger Joshua Gutoff said...

So Heller was quoting the Yiddish! Should have known.

12:12 PM  
Anonymous Tine said...

Hold on, hold on! How do we know who learned from whom?

4:08 PM  

Post a Comment

<< Home